Gözüme Çarpanlar
Ahmet Müfit BAYRAM - YAYED Yönetim Kurulu Üyesi
Konut Hamlesi, Konut Vurgunu
Ekonomi yönetimini bütünüyle IMF denetimine bırakan AKP yönetiminin Kemal DERVİŞ‘ten farklı olarak yaptığı şey, 2000 krizi sonrası ciddi bir durgunluk içine girmiş olan inşaat sektörünü canlandıracak konut projelerini TOKİ‘nin öncülüğünde devreye sokmak olmuştur.
Bu dönemde, ekonomik büyüme içerisinde inşaat sektörünün payı hızla artmış, 2005‘de % 21,5, 2006 da ise % 19,4 olmuştur. Medyanın da yönlendirmesi sonucunda yaşanan bu konuta hücum döneminde, konut fiyatları ortalama olarak %80 oranında artmıştır.
İnşaat sektöründe yaşanan bu plansız büyüme, inşaat ve bankacılık sektörünün dış borcunun kontrolsüz şekilde artması sonucunu doğurmuştur. 2004 yılı sonunda yaklaşık 13 milyar YTL düzeyinde olan konut kredileri Eylül 2008‘de 35 milyar YTL düzeyine yükselirken, aynı dönemde inşaat sektörünün bankacılık sistemine borcu 4,5 milyar YTL düzeyinden 23,5 milyar YTL düzeyine çıkmıştır.
İnşaat sektörü, büyük mevkilerde oturan kişilerce bize teğet geçtiği söylenen krize toplam 60 milyar YTL‘lik bir borçla ve satılamayan yaklaşık 500000 konutluk bir stokla yakalanmış durumdadır.
Sektörün bu durumu şüphesiz ki ekonominin genel durumu açısından çok büyük olumsuzluklar taşımaktadır. Ancak bizi esas ilgilendiren bu gelişmelerin vatandaşımızı nasıl etkilediğidir.
2004-2007 döneminde, dünya ortalamalarının çok üzerinde bir faizle bankalara borçlandırılarak konut almaya teşvik edilen vatandaşlarımız, yaşanan bu sürecin asıl mağdurları olmuşlardır.
Somut bir örnekle açıklarsak, 2006 yılında Ankara/Eryaman I. Etapta iki oda ve bir salondan oluşan bir daireyi, 20000 YTL‘lik birikimine 60000 YTL‘lik banka kredisi ekleyerek 80000 YTL fiyatla satın alan vatandaşımızın aldığı bu dairenin fiyatı, bu gün itibarı ile 55000-60000 YTL düzeyine düşmüş durumdadır.
60000 YTL krediyi, 2006 yılındaki ortalama konut kredisi faizi olan aylık 1.20 oranıyla ve 120 ay vadeyle bankaya borçlanan vatandaşımızın aylık ödemesi, komisyon ve masraflarla birlikte yaklaşık 800 YTL, 120 ay sonunda yapacağı toplam ödeme 96000 YTL‘dir.
Bu konutun 2006 yılı başında satın alındığını varsaydığımızda, bu kişinin aldığı kredinin karşılığı olarak bugüne kadar bankaya yapmış olduğu ödeme (34 ay) 27200 YTL‘dir.
Şimdi hesabı yeni baştan yapalım. 2006 yılında 80000 YTL bedelle, Eryaman‘da başlarını sokacak, iki odalı bir ev alan Ahmet Bey veya Fatma Hanım, şu anda 60000 YTL eden evlerine bu güne kadar 47200 YTL ödemişlerdir ve 86 ay daha ödeyecekleri toplam 68800 YTL daha borçlu durumdadır.
20000YTL (Peşinat) + 96000 YTL (Toplam taksit tutarı) = 116000 YTL (Konutun Toplam Maliyeti)
116000 YTL (Toplam maliyet) - 47200 YTL (Bu güne kadar ödenen) = 68800 YTL (Kalan borç)
68800 YTL (Kalan borç) - 60000 YTL (Konutun şu anki fiyatı) = 8800 YTL
Sonuç olarak, Ahmet Bey veya Fatma Hanım aylık 800 YTL olan kredi borçlarını ödeyemedikleri için şu anda evlerini satıp, sokakta yaşamaya razı olsalar ve şimdiye kadar ödedikleri paraların üstüne soğuk bir su içseler dahi borçtan kurtulamamakta, 8800 YTL daha borç ödemek durumunda kalmaktadırlar.
Sözün özü, AKP‘nin konut hamlesi; vatandaşın cebindeki parayı alıp, üstüne üstlük uzun yıllar sürecek bir borcun altına sokarak henüz kazanmadıkları paralara dahi ortak olup, sokakta yaşamaya veya akrabalarının yanına sığınmaya mahkum ederken ülkeyi borç batağına sokan, bankacılık sistemini zora sokan ve yandaş müteahhitleri zengin eden bir vurguna dönüşmüştür.
