Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı'nın "Beldelerden, 5747 Sayılı Yasanın Eki (44) Sayılı Liste Kapsamına Giren Belediyelerin, 29 Mart 2009 Tarihinde Yapılacak Olan Mahalli İdareler Seçimlerine Belde Olarak Katılacaklarına ve Dava Açan Beldelerle İlgili Olarak Danıştay Kararında Öngörülen Süre İçinde Dava Açıldığına Dair Belgelerin Yüksek Seçim Kurulu'na Verilmesi Gerektiğine" İlişkin Kararı 24 Aralık 2008 Tarihli Resmi Gazetede Yayımlandı.
24 Aralık 2008 ÇARŞAMBA
Resmî Gazete
Sayı : 27090
YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:
Karar No: 329
- K A R A R -
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 20/12/2008 tarihli yazıda, aynen; "2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun değişik 8. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "Mahalli idareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günüdür." hükme istinaden, mahalli idareler seçimleri 29 Mart 2009 Pazar günü yapılacaktır.
Resmî Gazete‘nin 22/03/2008 tarihli ve 26824 mükerrer nüshasında yayımlanarak yürürlüğe giren, Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı Kanunun eki (44) sayılı listede adları yazılı 862 belde belediyesi ile ilgili olarak, Resmî Gazete‘nin 06/12/2008 tarih ve 27076 sayılı nüshasında yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 31/10/2008 tarih ve Esas Sayısı: 2008/34, Karar Sayısı: 2008/153 sayılı kararı ile yine aynı Kanunun uygulanmasına ilişkin İçişleri Bakanlığının 01/05/2008 tarihli, 2008/34 sayılı Genelgesinin iptaline dair Danıştay 8. Dairesinin 19/12/2008 tarih ve Esas No: 2008/4826, Karar No: 2008/8384 sayılı kararının birlikte değerlendirilerek, söz konusu belediyelerin 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak olan mahalli idareler seçimlerine belediye olarak mı, yoksa köy ya da mahalle olarak mı katılacakları konusunda gerektiğinde bir komisyon çalışmasından sonra karar verilmesini takdirlerinize arz ederim." denilmiş ve Kurulumuzun 20/12/2008 tarihli ve 327 sayılı kararı ile oluşturulan komisyon çalışmasını tamamlamış olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
5747 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (44) sayılı listede adları yazılı belediyelerin tüzel kişiliklerinin, 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak olan ilk genel mahalli idareler seçimi ile köye dönüştürülmesi öngörülmüştür.
Bu kural, Anayasa Mahkemesi‘nin 06/12/2008 tarih ve 27076 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanan 31/10/2008 tarihli ve E: 2008/34, K: 2008/153 sayılı kararında;
"C - Geçici 1. maddesinin (1) numaralı fıkrasının:
Yasaya ekli (44) sayılı listede gösterilen belediyelerden,
1 - Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına yasal süresi içinde iptal davası açanlar,
2 - Yasa‘nın yürürlüğe girdiği 22/03/2008 tarihinden önce 5393 sayılı Yasa‘nın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile nüfusu 2.000‘in üzerine çıkanlar,
3 - "Kültür ve Turizm Bakanlığı‘nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri" kapsamında kalanlar ile "Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘nca saptanan 2008 yılı turizm öncelikli yöreler" listesinde yer alanlar,
yönünden Anayasa‘ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
5747 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan İçişleri Bakanlığının 01/05/2008 tarih, 2008/34 sayılı Genelgesinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay 8. Dairesince 19/12/2008 gününde verilen E: 2008/4826, K: 2008/8384 sayılı kararla; "Öte yandan, Anayasa Mahkemesinin söz konusu kararındaki iptal hükmü gerekçesiyle yeni bir hukuki durum ortaya çıktığından, Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararının Resmî Gazete‘de yayımı tarihinden itibaren 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasında belirtilen esas ve usuller çerçevesinde açılacak davaları da süresinde kabul etmek, Anayasada belirtilen hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir.",
"Bu itibarla, Türkiye İstatistik Kurumunca gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayımı sonuçları, Resmî Gazete‘de yayımlanmadığı ve ilgili belediyelere tebliğ edilerek sonuçlara itiraz veya iptal davası açma imkanı tanınmadığına ve yasanın iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine doğrudan başvuru hakkı da olmadığına göre, davacı belediye tarafından nüfus sayımı sonuçlarının gerçeği yansıtmadığından bahisle, 5747 sayılı Yasanın uygulanmasına ilişkin Genelgenin iptali istemiyle açılan bu davanın da Anayasa Mahkemesi kararında belirtilen adrese dayalı nüfus sayımı sonucuna karşı açılan davalar kapsamında olduğunun kabulü zorunludur.",
"Bu durumda, Anayasa Mahkemesi kararında, Genelgenin dayanağı 5747 sayılı Yasa‘nın geçici 1. maddenin (1) numaralı fıkrasının, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına yasal süresi içinde iptal davası açanlar yönünden iptaline karar verildiğinden, dava açan belediyelerin tüzel kişiliklerinin devam ettiği tartışmasızdır.",
gerekçeleriyle, 5747 sayılı Yasayla ilk mahalli idareler genel seçimlerinde tüzel kişilikleri sona erdirilen belediyelere Anayasa Mahkemesi‘nin gerekçeli kararının Resmî Gazete‘de yayımlandığı tarihten başlayarak dava açabilme olanağı tanınmıştır.
Belirtilen Yüksek Mahkeme kararlarını seçim hukuku yönünden değerlendiren Kurulumuzca, 5747 sayılı Yasaya ekli (44) sayılı listede gösterilen belediyelerden, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına yasal süresi içinde iptal davası açanlar ile Yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008 tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile nüfusu 2.000‘in üzerine çıkmış olanlar ve sınırları itibariyle "Kültür ve Turizm Bakanlığı‘nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür turizm koruma ve gelişim bölgeleri" kapsamında kalanlar ile "Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘nca saptanan 2008 yılı turizm öncelikli yöreler" listesinde yer alan belediyelerin mahalli idareler seçimlerine belde olarak katılabilecekleri ve seçim iş ve işlemlerinin buna göre yürütülmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Ancak, Danıştay 8. Dairesinin söz konusu kararına göre, idari dava açma süresi içinde dava açan belediyelerin dava açtıklarına ilişkin belgelerini Yüksek Seçim Kurulu‘na vermeleri,
44 sayılı listede adları yazılı olup ta 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun‘un Geçici 1. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, bağlı olduğu il veya ilçe belediyesine mahalle olarak katılan belediyelerde seçimlerin 5393 sayılı Kanun‘un 12/2 maddesi uyarınca yeni durumlarına göre yapılması,
gerekmektedir.
S O N U Ç:
Yapılan açıklamalardan anlaşıldığı üzere;
1) Anayasa Mahkemesinin 31/10/2008 tarih ve E: 2008/34, K: 2008/153 sayılı ve Danıştay 8. Dairesinin 19/12/2008 tarih, E: 2008/4826, K: 2008/8384 sayılı kararları doğrultusunda;
a - Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Adrese Dayalı Nüfus Sayımı sonuçlarına Danıştay kararında öngörülen süre içinde iptal davası açan,
b - Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008 tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile nüfusu 2.000‘in üzerine çıkan,
c - "Kültür ve Turizm Bakanlığı‘nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri" kapsamında kalanlar ile "Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘nca saptanan 2008 yılı turizm öncelikli yöreler" listesinde yer alan,
beldelerden, 5747 sayılı Yasanın eki (44) sayılı liste kapsamına giren belediyelerin, 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak olan mahalli idareler seçimlerine belde olarak katılacaklarına,
Dava açan beldelerle ilgili olarak Danıştay Kararında öngörülen süre içinde dava açıldığına dair belgelerin Yüksek Seçim Kurulu‘na verilmesi gerektiğine,
2) Yukarıdaki madde kapsamına giren ve 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak mahalli idareler seçimlerine belde olarak katılacaklarına karar verilen beldelerde, belediye başkanlığı ve belediye meclisi üyelikleri için, sadece bu belediyelerle sınırlı olarak, adaylıklarını koyacak;
a - Kamu görevlileri ve Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının en geç 31 Aralık 2008 Çarşamba günü saat: 17.00‘ye kadar 2839 sayılı Kanunun 18. maddesi uyarınca görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmaları gerektiğine ve ayrıca bunlar için aynı Kanunun 19. maddesinde yer alan görevden ayrılmaya ilişkin hükümlerin uygulanmasına,
b - Kamu görevlilerinden emeklilik suretiyle aday olacakların en geç 31 Aralık 2008 tarihinden geçerli olmak üzere emeklilik isteğini belirten dilekçelerini en geç 31 Aralık 2008 Çarşamba günü saat: 17.00‘ye kadar vermeleri gerektiğine,
c - Görev yaptıkları yerden aday olmak isteyen siyasi partilerin il, ilçe ve belde yönetim kurulu başkan ve üyelerinin de en geç 31 Aralık 2008 Çarşamba günü saat: 17.00‘ye kadar istifa etmeleri gerektiğine ve istifa etmelerine ilişkin esas ve usullerin 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu‘nun 40. maddesi uyarınca belirlenmesine,
3) (44) sayılı listede adları yazılı olup ta, 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun‘un Geçici 1. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, bağlı olduğu il veya ilçe belediyesine mahalle olarak katılan belediyelerde seçimlerin 5393 sayılı Kanun‘un 12/2 maddesi uyarınca yeni durumlarına göre yapılmasına,
4) Karar örneğinin Resmî Gazete‘de yayımlanmasına ve karar özetinin Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu‘nda duyuru olarak yayınlanmasına,
5) Karar örneğinin;
a - İçişleri Bakanlığına,
b - Kurulumuz Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü ile İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına,
c - Siyasi partiler genel başkanlıklarına,
gönderilmesine,
6) Karar örneğinin, 5747 sayılı Yasaya ekli (44) sayılı listede yer alan belediyelerle ilgili olarak Kurulumuza başvuruda bulunanların bilgilendirilmesi amacıyla Kurumumuz resmi internet sitesine (portal) konulmasına,
23/12/2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi.