CHP İZMİR MİLLETVEKİLİ PROF. DR. OĞUZ OYAN, KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA İSTİHDAM EDİLEN 4 C KAPSAMINDAKİ GEÇİCİ PERSONELİN VE EYLEMDEKİ TEKEL İŞÇİLERİNİN...
BASIN DUYURUSU
CHP İZMİR MİLLETVEKİLİ Prof. Dr. OĞUZ OYAN, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen 4 C kapsamındaki geçici personelin ve eylemdeki tekel işçilerinin memur veya sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel pozisyonlarına geçirilmesine dair kanun teklifini sendikaların bugün (4 Şubat 2010 tarihinde) TBMM Başkanlığı‘na sunmuştur.
Bilindiği gibi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinde dört istihdam şekli sıralanmıştır. Bunlar, memur, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçidir. Kanunla öngörülen dört istihdam şeklinden biri olan geçici personel statüsü, başlangıçta, bir yıldan az süreli ve geçici nitelikteki kamu hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlamak üzere oluşturulmuştur. Amaç, geçici işlerin kısa süreli istihdamla gördürülmesinin sağlanmasıdır. Bu çerçevede, üniversitelerde canlı modeller, Türkiye İstatistik Kurumunda anketörler, Yüksek Seçim Kurulu‘nda yazmanlar istihdam edilmiştir. Bu personelin sayısı da toplamda bin kişiyi çok fazla geçmemiştir.
20 Ekim 2004 tarihli Resmi Gazete‘de yayınlanarak yürürlüğe konulan 2004/7898 sayılı "Özelleştirme Uygulamaları Sonucunda İşsiz Kalan ve Bilahare İşsiz Kalacak Olan İşçilerin Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Geçici Personel Statüsünde İstihdam Edilmelerine İlişkin Esaslar"a dayanılarak geçici personel statüsünde istihdamın niteliği değişmiştir. Özelleştirme işlemleri dolayısıyla işsiz kalanların kamu kurum ve kuruluşlarında geçici personel olarak istihdam edilmesi, bir taraftan sayısal olarak büyük bir artış yaratırken diğer taraftan istihdamın "geçici" niteliği ortadan kalkmıştır.
Halen kamu kurum ve kuruluşlarında yaklaşık (16.000) kişi geçici personel olarak istihdam edilmektedir. (Henüz konumu belli olmayan 8500 Tekel tütün işçileri buna dahil değildir). Bu personel sürekli biçimde çalıştırılmaktadır. Yürüttükleri iş ve hizmetler "asli" ve "sürekli" kamu hizmeti niteliğindedir. Geçici personel statüsünde kıdem tazminatı gibi sosyal güvenlik hakları ile örgütlenme hakları düzenlenmemiş, çalışanlar için sicil, disiplin gibi hükümlere yer verilmemiştir. Kadın çalışanların doğum izni hakkı bulunmamaktadır.
Niteliği değişen istihdam şeklinin dayanağı olan mevzuat değişmemiş ve geçici personel temel özlük ve örgütlenme haklarından yoksun bir biçimde adeta köle gibi çalıştırılmaya başlanmıştır. Asgari ücret seviyesinde bir ücret rejimi, yılda sadece 10 gün ücretli izin, 2 gün sağlık izni hakkı gibi çok zor koşullarda istihdam sürdürülmüştür. Bu statüde, insani istihdam koşullarına uygun iyileştirmeler yapılması da olanaklı görülmemektedir. Dolayısıyla en yararlı çözüm, geçici personelin niteliğine uygun olarak işçi, memur veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesinin sağlanması olacaktır. Kanun teklifimizin 1 inci maddesinin birinci fıkrası bunu düzenlemektedir.
***
Ayrıca Kanun teklifimizin birinci maddesinin üçüncü fıkrasıyla, özellikle, "TEKEL ve TEKEL‘in bağlı ortaklığı Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş"nin, 2008 yaz başında sonuçlanan özelleştirme uygulaması sonucunda İş Kanunu hükümlerine tâbi daimî veya geçici işçilerden iş sözleşmesi 31/12/2010 tarihine kadar kamu veya özel sektör tarafından feshedilenlerin birinci fıkrada belirtilen usûl çerçevesinde istihdam edilmeleri sağlanmaktadır.
Gene Teklifin birinci maddesiyle yeterli kadro ya da pozisyonu bulunmayan kamu kurumları için kadro ve pozisyon ihdası imkânı getirilmiş ve uygulamaya ilişkin düzenlemelerin yapılabilmesi için Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir.
***
Teklifin 2 inci maddesiyle ise kamu kurumlarında bundan böyle sosyal güvencesiz ve örgütlenme hakları yasaklanmış geçici personel istihdamının önüne geçilebilmesi açısından 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası yürürlükten kaldırılmaktadır.
Kanun teklifimizle 07/06/1978‘de kabul edilen "Kamu hizmetinde örgütlenme hakkının korunması ve istihdam koşullarının belirlenmesi yöntemlerine ilişkin" 151 no‘lu ILO Sözleşmesi‘ne de uyum sağlanmaktadır.