Bu Sayıda
MSY Yayın Kurulu
Kalvinist Müslüman Dedikleri
Doğan ERGUN
Sağlıkta Sosyalleştirmenin Öyküsü
Gazanfer AKSAKOĞLU
Türkiye'de Devlet ve Burjuvazi: Ulusötesi Mücadeleler ve Çözülen Devlet Sınıfı
Mehmet Gürsan ŞENALP ve Örsan ŞENALP
Tasfiye Edilen Devletçilik ve Örgütlenme
Aslı YILMAZ
Küreselleşme ve Ulus Devletin Geleceği
Ergül ACAR
Güncel Fransız Yönetim Yazını
Can Umut ÇİNER
İçindekiler
SAĞLIKTA SOSYALLEŞTİRMENİN ÖYKÜSÜ
Gazanfer AKSAKOĞLU
Osmanlı‘nın son döneminde ekonomi dışa bağımlı kılınır, sağlık hizmeti ise yok gibidir. Cumhuriyet‘in ilk yıllarında devlet eliyle örgütlenen başarılı sağlık yapılanması, Demokrat Parti hükümetlerince duraksatılır. 27 Mayıs 1960 darbesi -diğer tüm ilerici atılımları gibi- sağlık konusunda da ‘Sosyalleştirme‘ ile devrim niteliğinde kazanımlar sağlar. 1980‘lerde dışa bağımlı kılınmaya başlanan ekonomik yapılanmayla sağlık da özelleştirilecek ve küreselleştirilerek dış bağlantılı konuma getirilecektir
Anahtar sözcükler: Sosyalleştirme, sağlık örgütlenmesi, sağlık politikaları.
TÜRKİYE‘DE DEVLET VE BURJUVAZİ
Ulusötesi Mücadeleler ve Çözülen Devlet Sınıfı
Mehmet Gürsan ŞENALP - Örsan ŞENALP
Bu çalışmada, Türkiye‘de burjuvazi ve devlet ilişkileri ulusötesi tarihsel materyalist bakış açısıyla ele alınmaktadır. Bu amaçla, kapitalist sınıfın çeşitli fraksiyonlarının / bileşenlerinin kendi aralarında, ulusal ve uluslararası düzeylerde giriştikleri ulusötesi mücadelelerin bazı özellikleri incelenmektedir. Çalışmanın ilk bölümünde, "kapitalist", "sınıf bilinci", "sınıf fraksiyonu" gibi bazı temel kavramların açıklanmasının ardından, ikinci bölümde ulusötesileşme olgusu üzerinde durulmakta ve ulusötesi kapitalist sınıf oluşumu tezlerine yer verilmektedir. Bu bölümde geliştirilen ana argüman bugün bir ulus-devletin sınırları içinde biçimlenen sosyal sınıf ilişkilerinin / mücalelerinin ve hakim sınıfların kendi aralarındaki çatışmaların doğru anlaşılmasının ancak günümüz kapitalizminin temel niteliklerinin doğru bir biçimde kavranabilmesine bağlı olduğudur. Kapitalizmin ulusötesi karakterine ilişkin "doğru" olduğunu düşündüğümüz bir kavrayışı / yaklaşımı Van der Pijl‘den ödünç alıyoruz. Dolayısıyla, üçüncü bölüm ulusötesi kapitalizmin –Locke‘cu merkez bölge ve Hobbes‘çu hasım devletlerden oluşan- ikili yapısı üzerine bazı değerlendirmeleri içeriyor. Bu şekilde küresel politik ekonomi ve uluslararası ilişkilerin sosyal sınıflar temelinde tarihsel materyalist bir analizini yapmak mümkün hale geliyor. Dördüncü ve son bölümde Türkiye‘de kapitalist sınıfın belirli fraksiyonları, ezilen toplumsal sınıflar ve devlet sınıfı arasında cereyan eden şiddetli çekişmeleri, klasik ya da yeni emperyalizm kuramlarından değil bu ulusötesi mücadeleler perspektifinden bakarak ele alıyoruz.
Anahtar Sözcükler: Ulusötesi mücadeleler, ulusötesi kapitalist sınıf, Locke‘cu merkez bölge, hasım devlet toplum kompleksi, devlet sınıfı.
TASFİYE EDİLEN DEVLETÇİLİK ve ÖRGÜTLENME:
Piyasacı Devletçilikten Piyasaya
Aslı YILMAZ
Türkiye‘de 1930‘lu yıllarda benimsenen devletçilik politikası, "dünya koşullarının zorlaması" ya da "yönetici kadronun elyordamı – pragmatizm tavrı" savlarıyla açıklanamaz. Türkiye‘de devletçilik, kapitalizmin 1929 bunalımı ile sosyalizm çağında, plancı-devletçilik ile piyasacı devletçilik modelleri arasında yaşanan sert ve açık bir toplumsal-siyasal mücadele sonunda biçimlenmiştir. Bu yazı, devletçiliğin plancı ve piyasacı modellerinin öyküsünü ve özelliklerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Çalışmada, Türkiye‘de devletçilik politikasını açıklamak üzere, politikanın kuruluş yılları incelemeye tabi tutulmakta, plancı ve piyasacı devletçilik modellerinin serüveni ve örgütsel yapılanışları ele alınmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Devletçilik, Sümerbank, Mustafa Şeref Özkan, 1930, planlama.
KÜRESELLEŞME VE ULUS DEVLETİN GELECEĞİ
Ergül ACAR
2. Dünya Savaşı‘ndan sonra ortaya çıkan fordist birikim rejimi, 1970‘lerin ortalarından itibaren ekonomik kriz içerisine girmiş, bu krize siyasal krizin de eşlik etmesiyle birlikte Keynezyen ulus devlet modeli büyük bir meşruiyet kaybı yaşamaya başlamıştır. Bu gelişmelere üretimin uluslarasılaşmasının eklenmesiyle birlikte ulus devletin varlığı tartışılmaya başlanmıştır. Ulus devletin yetkilerinin görece kısıtlanmış olmasına rağmen, yurttaşlar topluluğunun oluşturduğu siyasal bir varlık olarak, sermaye kesimlerinin uluslarası alanda rekabet avantajı elde edebilmek için devlet desteğini arama ihtiyacı devam ettiği sürece, varlığını sürdüreceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Anahtar Sözcükler: Fordizm, ekonomik kriz, refah devleti, ulus-devlet, küreselleşme.
GÜNCEL FRANSIZ YÖNETİM YAZINI
Can Umut Çiner
Türkiye‘de son yıllarda, Fransız yönetimi ve yönetim incelemeleri yeteri kadar tanınmamakta, kamu yönetimi incelemelerinin Amerikan kaynaklı olması nedeniyle Fransa ve Kıta Avrupası‘ndaki duruma pek az yer verilmektedir. Bu çalışma, Fransa‘da yönetim yazının güncel durumunu değerlendirmek, alanımızın bir başka ülkedeki durumunu irdeleyerek bundan dersler çıkarmak, dolaylı bir sonuç olarak da bu unsurun Türkiye açısından etkisizleşme nedenine belli bir açıklama bulmak amaçlarına dönüktür.
Bu makale, güncel Fransız yönetim yazınını iki açıdan irdeleyerek Türkçe yazındaki boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Birincisi, son yıllarda Fransız yönetim yazınında alanın uzmanlarının söz ettiği "önemli kriz" ve "düşüş" durumudur. İkincisi, Fransız yönetim yazınındaki yeni yönelimlerin kaynakları ile düşünsel akımlar arasındaki denge ve ilişkilerin incelemesidir.
Günümüzde, Fransız yönetim incelemelerinde üç temel akım görülmektedir. Birincisi, yönetim üzerine geleneksel "hukuk" ve "sosyoloji" ağırlıklı çalışmalardır. İkincisi, Fransa‘nın "yönetim" sorunlarının Avrupa Birliği ölçeğinde değerlendirilmesi ekseninde düşünebileceğimiz "Avrupalılaşma" çalışmalarıdır. Üçüncü grupta ise, alandaki en moda ve baskın çalışmalar olarak göze çarpan kamu politikası incelemeleri bulunmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Fransa, yönetim bilimi, kamu yönetimi, yönetim incelemeleri, kamu politikası.
YAzışma Adresimiz: msy@yayed.org
Künye
Yayın Kurulu
ÖRSAN AKBULUT
AKİF ARGUN AKDOĞAN
FARUK ATAAY
SONAY ÖZUĞURLU
KÜBRA ÇAMUR
TAYFUN ÇINAR
CENK REYHAN
Danışma Kurulu
YÜKSEL AKKAYA
ŞİNASİ AKSOY
ADALET ALADA
TEVFİK ÇAVDAR
OYA ÇİTÇİ
MUZAFFER İLHAN ERDOST
ÖZER ERGENÇ
GÜNGÖR EVREN
KURTHAN FİŞEK
CEVAT GERAY
ATİLLA GÖKTÜRK
ALPASLAN IŞIKLI
BİLSAY KURUÇ
TÜRKEL MİNİBAŞ
CEM SOMEL
MÜMTAZ SOYSAL
OKTAR TÜREL
İZZETTİN ÖNDER
GÜLSER KAYIR
TAYFUN ÖZKAYA
TÜLAY ÖZÜERMAN
BİRKAN UYSAL
Genel Yayın Yönetmeni
BİRGÜL AYMAN GÜLER
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
ZÜHAL DÖNMEZ
Yazı İşleri Müdürü
ASLI YILMAZ